कालीकोट, चैत १५ गते । पछिल्लो समय कालीकोटमा बालबिबाहका घटनामा कमी आउन थालेको छ । लगातारको सेचतीकरण कार्यक्रमले तीन वर्षयताको तथ्याङ्कले कालीकोटमा बालबिबाहको दर ओरालो लागेको पाइएको हो ।
अंग्रेजी वर्षअनुसार (सन् २०२०) २०७६ मा जिल्लाभरि ६७ प्रतिशत रहेको बालबिवाह तीन वर्ष यता सन् २०२२ अर्थात २०७८ पुसमा आउँदा घटेर ५० प्रतिशतमा झरेको छ । समाजमा जरा गाडेर रहेको बालबिवाह न्युनीकरणको क्षेत्रमा काम गरिरहेको प्लान इन्टरनेशनल नेपाल र साझेदार संस्था मानवअधिकार तथा वातावरण बिकास केन्द्र हुरेन्डेक नेपालले तीन वर्षको छुट्टाछुट्टै गरेको सर्वेक्षणमा बालबिवाह घटेको पाइएको हो ।
हुरेन्डेक नेपालको नेतृत्व र निर्णय कार्यक्रमका अधिकृत डम्बर बोहोराले स्थानीय तह र आफुले आफ्नो कार्यक्षेत्र रहेका जिल्लाका तीन वटा स्थानीय तहमा गरेको अध्ययनअनुसार बालबिवाहको दर घटेको बताउनुभयो ।
तीन वर्षको अवधीमा जिल्लाको रास्कोट नगरपालिकाको ६७ प्रतिशत वालबिवाह घटेर ५१ प्रतिशतमा झरेको छ । नरहरीनाथ गाउँपालिकाको ७४ प्रतिशतबाट घटेर ५२ प्रतिशतमा झरेको छ । यस्तै, सान्नीत्रिवेणी गाउँपालिकामा भने केही उतार–चढाब आएको छ । २०७६ मा ५८ प्रतिशत रहेको बालबिवाह एक वर्षपछि २०७७ मा घट्नुको सट्टा बढेर ७० प्रतिशतमा पुगेको र फेरि २०७८ को पुससम्मको तथ्याङ्कमा घटेर ४८ प्रतिशतमा झरेको देखिएको छ ।
बालबिवाह न्युनीकरणमा पत्रकारको भुमिका बिषयमा छलफल गर्न आयोजना गरिएको कार्यक्रममा सो तथ्याङ्क सार्वजनिक गरिएको थियो । प्लानले काम गरिरहेको यी तीन वटा पालिकामा तीन वर्षमा १५ वटा बालबिवाह प्रत्यक्ष रुपमा रोकिएका छन् ।
हुँदैगरेका बिवाहलाई गैरसरकारी संस्थाले स्थानीय सरकार, प्रहरीको सहयोगमा रोकेको हुन् । यहाँ हुरेन्डेक नेपालसँगै सादा नेपाल र किर्डाक नेपालले बालबिवाह न्युनीकरणको क्षेत्रमा काम गरिरहेका छन् ।
उता जिल्लाको तिलागुफा नगरपालिका र शुभकालिका गाउँपालिकाले भने उल्लेख्य रुपमा बालबिवाह घटेको पाइएको छ । किर्डाक नेपाल कालीकोटका संयोजक तुलाराम पाण्डेले पछिल्लो तथ्याङ्कअनुसार तिलागुफा नगरपालिकामा बालबिवाहको दर दश प्रतिशतमा झरेको बताउनुभयो ।
