तौलिहवा, असार १९ गते । राजकुमार सिद्धार्थले राजकीय जीवनसहित राजप्रासाद त्याग गरेको ऐतिहासिक क्षण व्युताई पर्यटकीय आकर्षण बढाउन कपिलवस्तुको तिलौराकोटमा महाभिनिष्क्रमण दिवस मनाईएको छ ।
तौलिहवाका शाक्य कुलका सिद्धार्थ शाक्य घोडामा चढेर पूर्वीद्वारबाट दरबार छाडेको देखाईएको थियो । तत्कालिन अवस्थाको कन्थक नामक घोडामा चढेर बुद्धले तिलौराकोटको द्वारबाटबाट गृह त्याग गरेका थिए । त्यही झल्को दिने गरी कार्यक्रम गरिएको हो ।
लुम्बिनी विकास कोष तिलौराकोट कपिलबस्तुका प्रमुख माधव प्रसाद आचार्यका अनुसार २६ सय १८ वर्ष अघि राजकुमार सिदार्थले प्राचिन कपिलबस्तु राज्यको राजधानी तिलौराकोटबाट सम्पूर्ण राजशी सुखसयल लगायत परिवारिक जिवनलाई त्याग गरेको बताउनुभयो । राजकुमार सिदार्थले कन्थक नामको घोडामा चढेर पूर्वीद्वारबाट महाभिनिष्क्रमण गर्नुभएको आचार्यको भनाई छ ।
दिवसका परिकल्पनाकार विक्रम पाण्डे काजीका अनुसार बोधगाया देखि लिएर बुद्धसंग सम्बन्धित क्षेत्र तिलौराकोट दरबार र राजकुमार सिद्धार्थले पूर्वीद्वारबाट गृह त्याग गर्नुभएकोले विशेष महत्व राखिएको बताउनुभयो । आउने दिनमा यो विशेष महत्वलाई पर्यटन अकर्षणको रुपमा विकास गरेर यो क्षेत्रमा समृद्धि ल्याउने परिकल्पना रहेको उहाँले बताउनुभयो ।
महाभिनिष्क्रमणको महत्व बुझाउँदै बुद्धको जीवनीसँग जोडिएको गुरु पूर्णिमामा गृहत्याग गरेको विषयलाई अन्तर्राष्ट्रियकरण गर्न दिवस मनाइएको हो । तिलौराकोटमा राजकुमार सिद्धार्थले २९ वर्षको युवा अवस्था विताएका थिए ।
